Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2011
Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2011
Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2011
Πώς θα Ήθελε ένας Αυτιστικός να είναι ο Ιδανικός Θεραπευτής του;
Μέσω της βαθείας κατανόησης των ιδιαιτεροτήτων του τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς ενός αυτιστικού παιδιού, μπορεί ένας θεραπευτής να πετύχει πιό πολλά μιά και θα έχει καλύτερη πρόσβαση στο αυτιστικό μυαλό, και έτσι να προφέρει στο αυτιστικό παιδί την σωστή θεραπευτική παρέμβαση που του αξίζει αλλά και έχει ανάγκη.
Αυτό που εγώ θεωρώ σωστή, είναι μιά θεραπευτική παρέμβαση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα και τα σταθμά που αποτελούν οι ανάγκες και οι ικανότητες ενός αυτιστικού μυαλού. Τι εννοώ όταν λέω κομμένη και ραμμένη στα μέτρα ενός αυτιστικού μυαλού:
1. Τον διαφορετικό τρόπο σκέψης, παρατήρησης και κατανόησης του κόσμου γύρω του με αποκορύφωση τις διαφορές του λόγου και της μάθησης, των συναισθημάτων, της
φιλίας, και της σεξουαλικότητας.
2. Τη διαφορετική εξωτερίκευση αυτού του ιδιαίτερου τρόπου σκέψης, που μοιάζει με συμπεριφορά αλλοπρόσαλη και παράλογη για τα νευροτυπικά δεδομένα
3. Τον διαφορετικό τρόπο εσωτερικής παραγωγής, αντιμετώπισης, και εξωτερίκευσης
του άγχους και του φόβου.
Διαφορετικό τρόπο σκέψης:
Ένα παιδί με αυτισμό χρειάζεται διαφορετικό τρόπο εξήγησης, διότι το μυαλό του δεν
κάνει τις συνδέσεις κοινής λογικής (Gestalt) όπως τις κάνει ένα μη-αυτιστικό μυαλό, με
αποτέλεσμα να υπάρχουν καταστάσεις που το παιδί να μην καταλαβαίνει γιατί
χρειάζεται η θεραπευτική προσέγγιση, ή γιατί πρέπει να κάνει μια ορισμένη άσκηση.
Άμα δεν καταλάβει το γιατί, δεν θα θέλει να τη κάνει και θα αρχίσει να κάνει ό,τι μπορεί
για να καλύψει την αμηχανία του. Ένας εύκολος τρόπος είναι να κάνει κάτι, ώστε η
προσοχή του θεραπετή να πάει σε κάτι άλλο από αυτό που πρέπει να γίνει!
Χωρίς να το κάνει συνειδητά το παιδί, το σκεπτικό του είναι «άμα εγώ δεν καταλαβαίνω
τι γίνεται και γιατί γίνεται, θέλω να κάνω/κανουμε κάτι άλλο που το κατανοώ και έτσι
δεν βαριέμαι», διότι η πρωταρχική αναγκη του είναι αυτο που κάνει να έχει ένα νόημα.
Το νόημα αυτό είναι μιά πνευματική επιβράβευση = μαθαίνω κάτι που το αισθάνομαι
σαν χρήσιμο, και έτσι δεν σπαταλάω ασκοπα τον χρόνο και την ενέργειά μου. Το να
βλέπει ο θεραπευτής νόημα στην ασκηση που γίνεται, δεν σημαίνει τίποτα για το
αυτιστικό παιδί, πρέπει το ίδιο να βρεί νόημα μέσα απο την δική του λογική σκέψη.
Για το βοηθήσει ο θεραπευτής να κανει τις συνδέσεις που χρειάζεται, και να βρει νόημα
και έτσι να κάνει ασκηση με ορεξη και ενδιαφέρον, πρέπει να δωθεί μιά ολοκληρωμένη
εικόνα. Ποιός ο τελικός σκοπός, ποιά μέσα (παραδείγματα ασκήσεων) θα γίνουν, και
πόση ώρα θα διαρκέσουν. Παράδειγμα:
"Σήμερα θέλω να σε μάθω να δένεις τα κορδόνια σου. Θα σου δείξω εγώ πρώτα 3 φορές
πως να το κάνεις. Μετά θα σου δείξω κρατώντας τα δικά σου χερια και θα σε καθοδηγώ.
Μετά θα το δοκιμάσεις μόνος σου και θα σε βοηθάω άμα κάτι δεν το θυμάσαι. Στο τέλος
θα το κάνεις πιά όλο μόνος σου."
Αυτή η απλή εξήγηση, έδωσε στο παιδί την ολοκληρωμένη εικόνα για τα στάδια
εξέληξης αυτού που είναι να κάνει, και έτσι δεν θα νοιώσει άγχος εφ' όσον θα ξέρει τι και
πιό είναι το επόμενο βήμα. Δηλαδή άμα απλώς κοιτάει όταν του δείχνει ο θεραπευτής,
δεν θα αγχωθεί νομίζοντας ότι πρέπει να τα θυμηθεί όλα απο την πρώτη φορά, αλλά θα
ξέρει ότι έχει την δυνατότητα να ζητήσει βοηθεια άμα δεν θυμάτε κάτι.
Μην ξεχνάτε λοιπόν ότι για ένα αυτιστικό παιδί δεν είναι αυτονόητο το ότι μπορεί να
ζητήσει βοήθεια, ούτε το ότι του επιτρέπεται να κάνει λάθος. Άμα λοιπόν δεν ξέρει ότι
έχει αυτές τις δυνατότητες θα αγχωθεί νομίζοντας ότι πρέπει να τα συγκρατήσει και να
τα θυμάται όλα με την μιά!
Διαφορετική εξωτερίκευση:
Το αυτιστικό παιδί έχει ένα πολύ διαφορετικό τρόπο εξωτερίκευσης του τρόπου σκέψης.
Επειδή δεν κάνει τις αυτονόητες συνδέσεις, θα κάνει ερωτήσεις για να δημιουργήσει
μέσα στο μυαλό του κάποιες συνδέσεις. Άν οι ερωτήσεις του δεν φέρουν την απάντηση ή
"σύνδεση" που χρειάζεται, θα νοιώσει μεγάλη αμηχανία ή και ντροπή. Η ντροπή είναι
για ένα αυτιστικό, παιδί ή ενήλικα, ένα πολύ ευαίσθητο σημείο.
Αν δημιουργηθεί αίσθημα ντροπής, το αυτιστικό παιδί θα πάψει να κάνει ερωτήσεις, και
θα αρχίσει να μη νοιώθει ενδιαφέρον για τη θεραπεία με αποτέλεσμα να αρνηθεί να
συμμετέχει, ή να συμμετέχει με ένα αίσθημα εξαναγκασμού. Αυτό σημαίνει φυσικά ότι η
θεραπεία θα χάση την ευεργετική επίρροια που θα μπορούσε να είχε αν το παιδί ένοιωθε
πως οι ανάγκες του, ως προς την κατανόηση των αισθηματων του γίνονταν σεβαστές. Το
αυτιστικό παιδί ενστικτωδώς αντικαθρεπτίζει, ότι βλέπει και αισθάνεται απο την
συμπεριφορά των αλλων γύρο του. Αμα βλέπει και νοιώθει να αδιαφορούν οι άλλοι για
κατι που είναι σε αυτό το ίδιο βασικό, τότε θα αδιαφορήσει και αυτό με την σειρά του για
ό,τι οι άλλοι βλέπουν σαν βασικό.
Διαφορετικό τρόπο εσωτερικής παραγωγής, και εξωτερίκευσης του
άγχους/φόβου:
Το αυτιστικό παιδί όταν είναι κουρασμένο πνευματικά θα γίνει υπερκινητικό και
υπερομιλητικό. Δεν θα μπορεί να κάτσει στην ίδια θέση, θα θέλει να σηκωθεί και να
πηγαινοέρχεται, θα έχει διάφορα "τικ", θα φωνάζει, θα βρίζει ή θα κλαίει, θα χτυπάει
όποιον βρήσκεται δίπλα ή κοντά του, ή και τον ίδιο του τον εαυτό.
Ένα αυτιστικό παιδί κουράζεται πιο έυκολα από ένα νευροτυπικό παιδί, διότι κάνει μια
τεράστια προσπάθεια μέσα στο μυαλό του να ανταποκριθεί στις ανάγκες του
νευροτυπικού τρόπου επικοινωνίας που γίνεται μέσω του λόγου και συνθετεται απο
λέξεις, πράγμα που για ένα αυτιστικό είναι κάτι πολύ δύσκολο.
Η δυσκολία βασίζεται στο ότι το αυτιστικό μυαλό σκέπτεται με εικόνες και για να
επικοινωνήσει με τον λόγο και την ομιλία πρέπει να κάνει, να μεταφράσει, την εικόνα
που βλέπει μέσα στο μυαλό του σε λέξεις. Πολλά παιδιά το καταφέρνουν αλλά με πολλή
δυσκολία και η ομιλία τους βγαίνει τεμαχισμένη σε ασύνδετα και, πολλές φορές,
ακατανόητα μέρη, προτάσεις χωρίς κάποιο ειρμό, διότι απλά το μυαλό μεταφράζει
κομματάκι-κομματάκι μια τρισδιάστατη εικόνα που βλέπει, παρά μια σκέψη δομημένη
από λέξεις.
Άλλα παιδιά δεν καταφέρνουν να μεταγράσουν την εικόνα σε λέξεις και δεν μιλάνε παρά
μόνο με φράσεις που έχουν ήδη καταγράψει στην μνήμη τους ατόφιες όπως τις άκουσε,
που είναι προτάσεις από αγαπημένες τους ταινίες ή κινούμενα σχέδια. Αυτό ονομάζεται
ηχολαλία, και δεν θεωρήται ομιλία, ενώ ουσιαστικά είναι μια προσπάθεια λεκτικής
επικοινωνίας αλλά όχι όπως οι μη-αυτιστικοί εννοούν ή επιθυμούν την επικοινωνία μέσω
του λόγου.
Τέλος, άλλα παιδιά δεν μιλάνε καθόλου μιά και το βρήσκουν πολύ δύσκολο να βρούν τις
σωστές λέξεις να μεταφράσουν αυτό που βλέπουν μεσα στο μυαλό τους.
Μερικές ασκήσεις για ανάπτυξη λεπτής κινητικότητας
Ξεκινώντας από πολύ μικρή ηλικία, μπορείτε να κάνετε τις ακόλουθες δραστηριότητες για να αναπτυχθεί η λεπτή κινητικότητα και ο οπτικοκινητικός συντονισμός του παιδιού.
- Πιάνει ένα ποτήρι με νερό και ρίχνει το περιεχόμενο του σε άλλο ποτήρι.
- Γυρνά τις σελίδες ενός βιβλίου (μία-μία)
- Βάζει 3-5 κύβους (αρχικά, και αργότερα περισσότερους( σε ένα κουτί.
- Βγάζει αντικείμενα από κουτί.
- Βάζει- βγάζει μανταλάκια από σκοινί ή χαρτί
- Φτιάχνει μπαλάκια, φιδάκια από πλαστελίνη
- Φτιάχνει παζλ, κατασκευές με τουβλάκια
- Ρίχνει κέρματα σε κουμπαρά
- Κουμπώνει-ξεκουμπώνει κουμπιά
- Περνά χάντρες σε σκοινί
- Σκίζει χαρτί χρησιμοποιώντας το δείκτη και τον αντίχειρα
- Σχεδιάζει με στένσιλς
- Κολλά αυτοκόλλητα σε συγκεκριμένο σημείο
- Ξετυλίγει πακέτα
- Κόβει με το ψαλίδι
- Ντύνεται - ξεντύνεται μόνο του
|
Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011
Το σύνδρομο Down είναι η πιο συνηθισμένη χρωμοσωμική διαταραχή στους ανθρώπους. Πήρε το όνομά του από τον Αγγλο John Langdon Down, που πρώτος το περιέγραψε το 1866. Αφορά μια γενετική κατάσταση, που προκύπτει από την εμφάνιση ενός επιπλέον χρωμοσώματος στο 21ο ζευγάρι, για τον λόγο αυτό ονομάζεται Τρισωμία 21. Προέρχεται σε ποσοστό 90-95% από το ωάριο και 5-10% από το σπερματοζωάριο και συμβαίνει σε μία περίπου από τις 700-800 γεννήσεις παιδιών.
Τα ακριβή αίτια του συνδρόμου Down δεν είναι προς το παρόν γνωστά, παρ' ότι συσχετίζεται με μητέρες μεγαλύτερης ηλικίας. (Ωστόσο, παιδιά με το σύνδρομο, γεννιούνται, σε ποσοστό 80%, από νεότερες μητέρες, κάτι λογικό, αφού είναι πολύ μικρότερος ο αριθμός των γεννήσεων από γυναίκες άνω των 35 ετών.) Τα άτομα με σύνδρομο Down και οι οικογένειές τους υπολογίζονται περίπου σε 25.000.000 σε όλο τον κόσμο.
Για την πλειονότητα των παιδιών με σύνδρομο Down, η διάγνωση γίνεται κατά τη γέννηση ή λίγο αργότερα. Ωστόσο, το σύνδρομο μπορεί να ανιχνευτεί με προγεννητικό έλεγχο που περιλαμβάνει: αμνιοπαρακέντηση, ομφαλοκέντηση (και οι δύο αυτές επεμβατικές μέθοδοι ενέχουν πολύ μικρό κίνδυνο αποβολής), αυχενική διαφάνεια και βιοχημικό έλεγχο στον ορό της εγκύου.
Το σύνδρομο Down μπορεί να επηρεάσει πολλαπλά συστήματα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως όλοι όσοι το έχουν θα παρουσιάσουν όλες τις εκδηλώσεις. Τα παιδιά που γεννιούνται με σύνδρομο Down δεν «πάσχουν» από το σύνδρομο, αφού δεν είναι πάθηση ούτε ασθένεια, αλλά μια γενετική κατάσταση που εμφανίζεται ανεξαρτήτως φυλής, καταγωγής ή εθνότητας.
Κάποια από τα χαρακτηριστικά που μπορεί να παρουσιάσει ένα παιδί με σύνδρομο Down είναι: υποτονία, μικροκεφαλία, μικρά αυτιά και μύτη, αδυναμία στον έλεγχο της γλώσσας, χαρακτηριστική εικόνα ματιών, μια επιπλέον δερματική πτυχή στον αυχένα, κοντά και πλατιά χέρια, κοντά δάκτυλα και μία εγκάρσια παλαμιαία πτυχή, αντί των φυσιολογικών δύο.
Μεγάλο ποσοστό των παιδιών που γεννιούνται με σύνδρομο Down ενδέχεται να έχουν συγγενείς καρδιοπάθειες. Επίσης, οι πνεύμονες των ατόμων με σύνδρομο Down είναι πιο ευάλωτοι σε λοιμώξεις, ενώ είναι συχνά και τα προβλήματα στ' αυτιά ή τα οφθαλμικά προβλήματα.
Το παιδί με σύνδρομο Down έχει βραδύτερη ανάπτυξη από τα τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά, συνήθως χαμηλό ανάστημα και αυξημένη τάση για παχυσαρκία. Ωστόσο, με πρώιμη παρέμβαση, παρακολούθηση από ενδοκρινολόγο, σωστή διατροφή και άσκηση οι καταστάσεις αυτές βελτιώνονται σημαντικά.
Οι άνδρες με σύνδρομο Down είναι στείροι (πλην του μωσαϊσμού). Οι γυναίκες έχουν 50% πιθανότητα να γεννήσουν παιδί με το ίδιο σύνδρομο.
Τα παιδιά με σύνδρομο Down έχουν χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης από τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης, αλλά η διακύμανση μπορεί να είναι μεγάλη. Οι διαταραχές στην ψυχοκοινωνική εξέλιξη περιλαμβάνουν επηρεασμό της βραχυχρόνιας μνήμης, της ικανότητας σκέψης, της ομιλίας και της κινητικότητας. Η κινητική και η λεκτική υστέρηση γίνονται εμφανείς σε πρώιμη ηλικία και συνήθως τα άτομα με σύνδρομο Down χρειάζονται λογοθεραπεία για να βελτιωθεί η εκφραστική τους δυνατότητα.
Η νοητική ανάπτυξη στα παιδιά με σύνδρομο Down είναι απρόβλεπτη και δεν είναι δυνατό από τη γέννηση να προβλεφθούν οι διανοητικές ικανότητες. Γι' αυτό, ο προσδιορισμός των καλύτερων μεθόδων εκπαίδευσης για κάθε παιδί ιδανικά αρχίζει σύντομα μετά τη γέννηση. Δεδομένου ότι τα άτομα με σύνδρομο Down έχουν ευρύ φάσμα δυνατοτήτων και η ικανότητα μάθησης σ' αυτά δεν σταματά ποτέ, η επιτυχία στο σχολείο και μετέπειτα στην εργασία δεν είναι σε καμία περίπτωση μάταιος αγώνας. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν άτομα με σύνδρομο Down που είναι σε θέση να εργάζονται, να συμμετέχουν στην κοινωνική ομάδα και να πετυχαίνουν σε τομείς όπως ο αθλητισμός, η τέχνη κ.ά.
Να αρθεί η προκατάληψη
Δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για το σύνδρομο Down. Παρεμβάσεις γίνονται σε όποιες από τις εκδηλώσεις του συνδρόμου αυτό είναι εφικτό. Η ενημέρωση, καθοδήγηση και στήριξη των γονέων που αποκτούν παιδί με σύνδρομο Down και η κοινωνική μέριμνα για να δοθούν ευκαιρίες προσαρμοσμένες στις αναπτυξιακές και μαθησιακές ιδιαιτερότητες των ατόμων με σύνδρομο Down είναι τα δύο σημεία-κλειδιά για την ουσιαστική και αποτελεσματική ένταξή τους στην κοινωνία. Αν και σε μικρότερο βαθμό από ό,τι παλιότερα, τα άτομα με σύνδρομο Down εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται σήμερα με κοινωνική προκατάληψη, λόγω της άγνοιας και της λανθασμένης εντύπωσης ότι πρόκειται για άτομα με βαριά καθυστέρηση, φορτίο για την κοινότητα και την οικογένειά τους. Η προκατάληψη αυτή θα πρέπει να αρθεί για να μπορέσουν και τα άτομα με σύνδρομο Down, ως ισότιμα μέλη της κοινωνίας, να ενταχθούν, να προσφέρουν και να λάβουν αυτό που μπορούν και τους αξίζει. Στο σημερινό κόσμο που διακηρύσσει παντοιοτρόπως το ενδιαφέρον του για την ένταξη και προστασία όλων των κοινωνικών ομάδων, θα πρέπει και τα άτομα με σύνδρομο Down να βρουν τη θέση τους και να έχουν τις ευκαιρίες να δημιουργήσουν σε ένα περιβάλλον αποδοχής, ασφάλειας και αγάπης.
Η Παγκόσμια Ημέρα για το Σύνδρομο Down είναι η 21η Μαρτίου. Καθιερώθηκε το 2006 με πρωτοβουλία του Ελληνα γιατρού Στυλιανού Αντωναράκη, καθηγητή Γενετικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση της διεθνούς κοινότητας για το σύνδρομο Down. Η συγκεκριμένη ημερομηνία επιλέχθηκε από τα αριθμητικά δεδομένα του συνδρόμου (3ο χρωμόσωμα στο 21ο ζεύγος = 3.21).
Οι τρεις μορφές του συνδρόμου
Καθαρή ελεύθερη τρισωμία 21: Κάθε κύτταρο στο σώμα περιέχει ένα επιπλέον χρωμόσωμα 21 (ισχύει για το 95% των ατόμων με σύνδρομο Down).
Μετάθεση: Ενα επιπλέον κομμάτι του 21ου χρωμοσώματος συνδέεται ή «μετατοπίζεται» σε ένα άλλο χρωμόσωμα (3-4% των ατόμων με σύνδρομο).
Μωσαϊσμός: Το αποτέλεσμα ενός σφάλματος στην κυτταρική διαίρεση αμέσως μετά τη γονιμοποίηση (στους άλλους τύπους του συνδρόμου Down η χρωμοσωμική ανωμαλία συμβαίνει κατά τη διάρκεια της γονιμοποίησης ή πριν από αυτήν). Αντί για ένα επιπλέον 21ο χρωμόσωμα σε κάθε κύτταρο, τα άτομα αυτά έχουν 46 χρωμοσώματα σε μερικά κύτταρα και 47 χρωμοσώματα σε άλλα.
Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2011
Το σύστημα PECS(αυτισμός)
Το PECS είναι μία προσαυξητική και εναλλακτική τεχνική όπου τα άτομα με λίγη ή καθόλου λεκτική ικανότητα μαθαίνουν να επικοινωνούν χρησιμοποιώντας κάρτες με εικόνες. Τα παιδιά χρησιμοποιούν εικόνες για να «φωνοποιήσουν» μία επιθυμία, παρατήρηση ή συναίσθημα. Αυτές οι εικόνες μπορούν να αγοραστούν με ένα βιβλίο- εγχειρίδιο, ή μπορούν να φτιαχτούν στο σπίτι χρησιμοποιώντας εικόνες από εφημερίδες, περιοδικά ή άλλα βιβλία. Από τη στιγμή που ορισμένα άτομα με αυτισμό τείνουν να μαθαίνουν οπτικά, αυτός ο τύπος τεχνικής επικοινωνίας έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός στην βελτίωση των ανεξάρτητων δεξιοτήτων επικοινωνίας, οδηγώντας ορισμένες φορές σε οφέλη στην ομιλούμενη γλώσσα.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)